دانستنی‌های نوجوان | بی‌بی‌گردی، آیین صدساله‌ی مردم قاینات

امین صادق‌پور - نوروز که می‌آید، بسیاری از مردم بار سفر می‌بندند و به شهرهای مختلف ایران می‌روند تا با جاذبه‌های تاریخی و آداب و رسوم نوروزی دیگر شهر‌های کشور آشنا شوند.

اگر نوروز امسال موفق نشدید به مسافرت بروید، ناراحت نشوید! کوله‌پشتی‌هایتان را ببندید که می‌خواهیم به شهر زیبای قاین، سرزمین طلا و یاقوت سرخ و مرکز قهستان قدیم در استان پهناور خراسان جنوبی، سفر کنیم.

قاین یکی از شهر‌های مهم در دوره‌های مختلف تاریخی به شمار می‌رود و مسجد جامع، قلعه‌کوه و موزه‌های عکس، مردم‌شناسی، آب و مشاهیر از جاذبه‌های دیدنی این شهر به حساب می‌آیند.

امروز می‌خواهیم با آیین بی‌بی‌گردی در روستاهای کارشک و بسکاباد بخش خضری دشت‌بیاض شهرستان قاینات آشنا شویم. این آیین سنتی دوازدهم فروردین هرسال برگزار می‌شود.

خانم مسن روستا برگزارکننده اصلی این آیین است. پیش از آغاز آیین بی‌بی‌گردی، خانم‌ها به همراه دخترانشان شیرینی درست می‌کنند که فطیر بی‌بی‌گرد نام دارد.

پیش از رفتن به خانه‌ی خانم مسن روستا، هریک تکه چوبی به همراه پنبه یا پشم برمی‌دارند که با آن بتوانند شمع درست کنند. خانواده‌ها معمولا نخستین شمع را به نیت سلامتی و فرج امام زمان(عج) روشن می‌کنند و دسته‌جمعی در خانه‌ی بی‌بی می‌روند.

رسم است که بی‌بی، خشت خامی تهیه کند و روی آن گل بمالد. سپس هر خانواده به ترتیب، با سلام و صلوات بر حضرت محمد(ص) و خاندان پاکش هم‌چنین دعا برای سلامتی خانواده و رفع مشکلات، شمع‌ها را داخل گل فرو می‌کند.

همه‌ی اهالی روستا با در دست داشتن شمع‌ها به خارج روستا می‌روند و شادی می‌کنند. آن‌ها در کنار چاه جمع می‌شوند و زمانی که شمع‌ها سوختند و خاموش شدند، آن‌ها را داخل چاه خشک می‌اندازند.

دلیل اینکه شمع‌ها را پس از سوختن به داخل چاه می‌اندازند این است که نیت می‌کنند سختی‌ها و بلایا از بین بروند. برای یکدیگر نیز دعا می‌کنند. این آیین صدساله از سوی اداره‌ی کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان جنوبی به ثبت رسیده است.